nie jeden
  • ten, tamten, ów, jeden, sam

    25.04.2024
    25.04.2024

    Szanowni Państwo

    od dłuższego czasu spotykam się z używaniem zaimka te w odniesieniu do rodzaju nijakiego. Podczas transmisji sportowych słyszę, że „te spotkanie toczone jest w szybkim tempie”, „świetne było te podanie”, „może zdobędzie w końcu te złoto”. Nie zdarza się to (a może te?!) oczywiście tylko komentatorom sportowym, taką samą manierę da się zaobserwować choćby u prowadzących programy informacyjne, wypowiadających się w telewizji ekspertów, polityków ...

    Brzmi to okropnie – co gorsza odnosi się wrażenie, iż niektórzy świadomie zastępują "pospolite" TO "uczonym" TE. Skąd to się bierze?

    Z pozdrowieniami

    Maciek

  • Zbieg znaków interpunkcyjnych i nie dość że
    1.02.2016
    1.02.2016
    Szanowni Państwo,
    czy jeśli treść całego zdania znajduje się w nawiasie i kończy znakiem zapytania, wielokropkiem lub wykrzyknikiem, to należy na końcu postawić kropkę? Wydaje mi się, że nie. Przykład:
    „…koniec zdania. (Może warto by narysować szachownicę?)”.
    Jeszcze jedna wątpliwość, związana z przecinkiem:
    Nie wiem, czy wynika to z tego, czy z tamtego, dość(,) że nie znajduję…
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Jeden po drugim, jeden za drugim
    4.10.2017
    4.10.2017
    Szanowni Państwo,
    czy w zdaniu Zauroczyła nawet jakiegoś bułgarskiego artystę, od dwudziestu lat mieszkającego w Pradze, piła z nim wino, mówiła po bułgarsku i paliła jednego papierosa po drugim można napisać jednego papierosa za drugim, czy byłby to błąd?
  • Jeden rebe – dwaj rebowie albo dwaj rebe
    26.11.2019
    26.11.2019
    Dobry wieczór, mam pytanie, jak brzmi mianownik liczby mnogiej wyrazu rebe (chodzi mi o cadyka, chasydzkiego przywódcę, ang. rebbe). Niestety, Żaden dostępny mi słownik tej formy nie odnotowuje.
  • jest – nie ma

    9.04.2023
    9.04.2023

    Dzień dobry,

    chciałbym zapytać o powód, dla którego różnymi czasownikami określamy to czy coś się gdzieś znajduje, czy też nie. Przykładami mogą być: „we wsi jest szkoła”, „tam jest pies” używające odmienionego czasownika "być", ale „we wsi nie ma szkoły”, „tam nie ma psa” z czasownikiem „mieć”.

  • każdy jeden
    13.12.2008
    13.12.2008
    Szanowni Państwo,
    chciałbym spytać, czy dość powszechny zwrot każdy jeden jest poprawny. Wydaje mi się, że nie – w takich np. zdaniach: „Zapewniam, że u nas każdy jeden będzie głosował za przyjęciem Euro” czy „Jak się postaram, to każdy jeden dąb zetnę”. Nie znalazłem na ten temat żadnych informacji w słownikach pod hasłami każdy i jeden.
    Pozdrawiam.
  • Kogom ja nie spotkał!
    16.02.2014
    16.02.2014
    Szanowni Państwo,
    proszę o pomoc dot. poniższego zdania: „Tą linią cała huta jeździ, kogom ja nie spotkał”. Chodzi mi o słowo kogom. Nie mogę odnaleźć źródła pochodzenia tej formy, wydaje mi się z dialektu śląskiego bądź gwary. Czy mogę was prosić o pomoc? Skąd to słowo się wzięło, dla jakiej gwary, dialektu jest to typowe? Bądź może ktokolwiek podałby mi źródło, autora, gdzie znajdę wyjaśnienie tego słowa.
    Dziękuję i pozdrawiam
  • miejsce nie w zdaniu
    27.09.2007
    27.09.2007
    Które z każdej pary zdań jest lepsze stylistycznie: „Pijał nie kawę, lecz herbatę” – „Nie pijał kawy, lecz herbatę”; „Nie chodzi o ciebie, ale o nią” – „Chodzi nie o ciebie, ale o nią”; „Rozważamy to w aspekcie nie naukowym, ale praktycznym” – „Rozważamy to nie w aspekcie naukowym, ale praktycznym”? Ogólnie problem dotyczy miejsca partykuły przeczącej w zdaniu: czy powinna się ona znajdować przed członem bezpośrednio zaprzeczanym, czy przed dłuższą całością?
  • Nic nie działaNie wszystko działa

    14.02.2017
    14.02.2017

    Można powiedzieć, że wszystkozostało zniszczone, w związku z czym nicnie działa (w polskim mamy taki wynalazek jak podwójne zaprzeczenie). A czy dopuszczalna jest forma Wszystkonie działa?

    Poprawne jest stwierdzenie Wszystko jestzepsute (tutaj nie mamy negacji), ale czy zamiana „zepsutości” na formę przeczącą (nie działa) powoduje, że zdanie jest niepoprawne? A może są dopuszczalne wyjątki?

  • nie bardzo, nie sposób
    25.05.2005
    25.05.2005
    1) „Nie bardzo potrafię tego zrobić”. 2) „Nie bardzo potrafię to zrobić”. Które zdanie jest poprawne? Jedna z podstawowych zasad polskiej gramatyki mówi, że przy przeczeniu zawsze używamy dopełniacza. Ale czy w tym wypadku jest to przeczenie? Podobny problem dotyczy konstrukcji nie sposób. Nie sposób coś zrobić czy czegoś zrobić?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego